Wilhelm Wilk-Wyrwiński

---

Życiorys

Wilhelm Wyrwiński przyszedł na świat 30 grudnia 1882 roku w Kętach. Był synem Stanisława, który pełnił funkcję oficjała sądowego oraz Albertyny z rodu Volkmannów. Miał starszego brata Eugeniusza, który służył jako oficer w Legionach Polskich, gdzie znany był pod pseudonimem „Kogut”. Oprócz tego, do rodziny dołączała też jego siostra, Maria.

Edukację rozpoczął w seminarium nauczycielskim w Krakowie. Po jego ukończeniu od 1903 roku studiował malarstwo w Krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, u cenionych artystów takich jak Józef Unierzyski, Józef Pankiewicz i Józef Mehoffer. W roku 1908 Wilhelm związał się z Związkiem Walki Czynnej, a w 1911 roku stał się członkiem Związku Strzeleckiego, gdzie pełnił także rolę instruktora w szkole podoficerskiej tej organizacji.

Jego talent artystyczny przejawiał się również w pracy jako pierwszy rysownik „Ilustrowanego Kuriera Codziennego”. Rysunki Wyrwińskiego były publikowane w latach 1911–1912 przez krakowskie czasopismo satyryczne „Abdera”. W 1914 roku objął stanowisko komendanta plutonu w V batalionie strzeleckim dowodzonym przez Józefa Piłsudskiego. Jego heroizm został uwieńczony 22 października 1915 roku, kiedy to zasłużył się w ataku na wieś Kukle na Wołyniu.

W nowym roku 1916 stanął na czele 4 kompanii VI batalionu 3 pułku piechoty. W wyniku swoich osiągnięć wojskowych awansował, w tym na chorążego 29 września 1914 roku, na podporucznika 2 lipca 1915 roku, oraz kapitana 1 listopada 1916 roku. Walczył na wszystkim frontach I Brygady Legionów Polskich, zyskując renomę także jako oficer wywiadowczy na Wołyniu. Po likwidacji jednostki trafił chwilowo na front włoski.

W listopadzie 1918 roku, jako kapitan 5 pułku piechoty Legionów, przejął dowodzenie nad pociągiem pancernym „Piłsudczyk” (nr 1), biorąc czynny udział w obronie Gródka Jagiellońskiego oraz mostu nad Wereszycą. Niestety, w noc z 28 na 29 grudnia 1918 roku, w rejonie Persenkówki, stał się ofiarą ataku Ukraińców, którzy zadali mu śmiertelne ciosy bagnetami i kolbami karabinów. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

15 lipca 1920 roku, pośmiertnie, Wilhelm Wyrwiński został zatwierdzony w stopniu majora, ze skutkiem od 1 kwietnia 1920, w ramach grupy oficerów byłych Legionów Polskich. W późniejszym czasie awansowano go na podpułkownika. Warto również podkreślić, że malował akwarele, a jego artystyczne osiągnięcia były współdzielone z innymi uznawanymi twórcami takimi jak Henryk Uziembło, Włodzimierz Konieczny, Zygmunt Rozwadowski i Leon Wyczółkowski. Jego pierwsza wystawa miała miejsce w 1916 roku, a druga, już po jego śmierci, w 1919 roku, gdzie zaprezentowano prace Włodzimierza Koniecznego obok dzieł Wyrwińskiego.

Ordery i odznaczenia

Wilhelm Wilk-Wyrwiński był wyjątkowo zasłużonym człowiekiem, który został odznaczony wieloma wyróżnieniami. Jego odwaga i poświęcenie zasługują na szczególne uznanie. Wśród przyznanych mu nagród znalazły się:

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 3200 (pośmiertnie),
• Krzyż Niepodległości (pośmiertnie, 19 grudnia 1930).

Upamiętnienie

Nazwisko Wilhelma Wilka-Wyrwińskiego ma szczególne znaczenie w historii, a jego upamiętnienie zostało dokonane w kilku ważnych miejscach.

Jego imię znalazło się na tablicy, która jest częścią Pomnika Obrońców Lwowa, usytuowanego na Persenkówce.

W 1991 roku, w Krakowie, uhonorowano go, ustanawiając ulicę noszącą jego imię.

---

Oceń: Wilhelm Wilk-Wyrwiński

---